Als je werkelijk van elkaar houdt, dan…. Hoe wij, onbedoeld, onze geliefden verantwoordelijk maken voor pijn die zij niet voor ons kunnen oplossen. Het welbekende drama van een liefdesrelatie. Waarom zijn wij dan toch allemaal op zoek naar een liefdesrelatie?
Onlangs adviseerde ik een klant om eens kennis te nemen van hetgeen Jan Geurtz vertelt in zijn boek “verslaafd aan liefde”. Niet vanwege een verslaving aan liefdesrelaties, maar wel om wat meer zicht te krijgen in het verschil tussen een relatie die gebaseerd is op onvoorwaardelijke liefde en een relatie waarin verwachtingen en behoeftes een rol spelen en de onvermijdelijke teleurstellingen die deze laatste type relatie met zich meebrengt.
Klant heeft dit gedaan, herkent e.e.a., maar merkte toch op dat ze het allemaal wel heel solistisch vond overkomen en bovendien vroeg ze zich af hoe het dan komt dat toch iedereen op zoek is naar een liefdesrelatie.
Deze opmerking en vraag komt in vele verschillende varianten vaak bij mij terug, vandaar hieronder een poging om er nog wat toelichting op te geven.
Onvoorwaardelijke liefde, is dat eigenlijk niet heel solistisch (egoïstisch?)
In werkelijkheid bestaat ieder mens uit één en hetzelfde bewustzijn. Dit bewustzijn wordt ook wel de bron, levensenergie, liefde, god, ware natuur, etc. genoemd. Ons menselijke systeem (BodyMind systeem) is gemaakt uit bewustzijn en kun je tevens zien als een soort manifestatiekanaal van bewustzijn. Bewustzijn ervaart zichzelf door elk biologisch organisme heen. We zijn dus niet werkelijk van elkaar afgescheiden. Solisme bestaat in die zin dan ook niet werkelijk, evenmin als egoïsme en afgescheidenheid. Het is het filter van onze persoonlijkheid (die in essentie geheel onpersoonlijk is) dat invloed uitoefent op dat deel van het ondeelbare geheel wat wij bewust waarnemen. Hierdoor ontstaat de illusie van afgescheidenheid en solisme.
De golven en de zee zijn één. De golf is gemaakt van zee. De golf kan zich, metaforisch gesproken, tijdelijk identificeren als een golf en van daaruit andere golven zien als afgescheiden entiteiten waaraan hij zich kan spiegelen. Mede door de spiegeling van andere golven wordt hij zich bewust van zijn eigen bestaan. De golf vergeet dat hij onlosmakelijk is verbonden met de zee. Verbonden in zowel in zijn verschijningsvorm als in de ervaring van golf-zijn. De illusie van zelfstandig functionerende golven die solistisch gericht op het dienen van eigen belang kunnen opereren is geboren…
Waarom zijn wij allemaal op zoek naar een liefdespartner?
Ieder mens heeft diep van binnen kennis van zijn ware natuur en beschikt over het innerlijke weten dat hij/zij in essentie liefde / vol van liefde / liefdevol is. Als baby zijn we nog volledig één met onze ware natuur, met liefde, met onze omgeving. Een baby kent nog geen onderscheid tussen bijvoorbeeld zichzelf en zijn/haar moeder. Deze herinnering zit ook in de cellen van ons bodymind systeem opgeslagen.
Gedurende onze jeugd, ontwikkelen we ons persoonlijkheidsfilter en verliezen we het gevoel van eenheid. Afhankelijk van de omstandigheden waarin je opgroeit en het overlevingsmechanisme dat je moet ontwikkelen om je jeugd goed te doorstaan, komen we op afstand te staan van het gevoel van eenheid en universele liefde.
Maar omdat we dus allemaal diep van binnen weten dat we liefde zijn en omdat we allemaal de herinnering hebben vanuit onze babytijd dat we werkelijk één waren met onze moeder en omgeving, maar voor ons overleven ook volledig afhankelijk waren van onze moeder en omgeving, gaan we in ons volwassen leven weer op zoek naar deze ervaring. We willen onze liefde weer voelen stromen en onze (de) eenheid weer bewust ervaren. Ook herinneren we ons dat we voor overleving afhankelijk zijn van de zorg en liefde van een ander.
Van kind naar volwassenheid
In culturen waarin men meer in harmonie met onze ware natuur leeft, ondergaan adolescenten een ritueel naar hun volwassenheid. Zij begeven zich bij de overgang van kind naar volwassene buiten hun groep en komen niet eerder terug dan dat ze bewust hun angsten, controle- en overlevingsmechanismen hebben doorzien en hun ware natuur van liefde / eenheid kennen. In dit soort culturen spelen liefdesrelaties niet werkelijk een rol. Er zijn wel rollenpatronen van mannen en vrouwen die samen leven, waarbij het vaak ook nog gebruikelijk is dat één man met meer vrouwen tegelijk een familie opbouwt. Dit laatste vanwege het evolutionaire voordeel. Exclusiviteit in seksuele contacten komt vooral voort uit het belang om de nadelige gevolgen van inteelt te voorkomen. Exclusiviteit in het delen van de emoties en zielenroerselen vind juist plaats bij vrouwen en mannen in groepen onder elkaar, de relatie speelt daarin een beperkte rol. De hele leefgemeenschap zorgt voor elkaars welzijn.
De liefdesrelatie: Prins op het witte paard of tweelingziel
In culturen als de onze, waarin wij steeds verder af zijn komen te staan van onze ware natuur, zijn wij ons verlangen naar onze natuurlijke staat, gaan projecteren op een liefdespartner. Het ouderwetse archetype van de prins op het witte paard dat nog stamt uit de tijd van ongelijkwaardigheid tussen man en vrouw en het meer recente archetype van de tweelingziel die uitgaat van twee gelijkwaardige delen komen hieruit voort. Men beleeft dualiteit (afgescheidenheid) en verwacht deze dualiteit op te kunnen heffen door één te worden met een / de ander. Op dat moment ontstaat er een schijn van eenheid, maar in werkelijkheid is deze eenheid dan nog steeds in dualiteit met andere relaties of alleengaanden in de wereld.
In werkelijkheid wordt de dualiteit veroorzaakt door de waarnemingen van ons persoonlijkheidsfilter die zich afgescheiden toont van onze ware natuur oftewel die zich afgescheiden waant van liefde. Maar liefde “is”. Liefde is als de metafoor van de golf en de zee. Liefde kan niet weg, liefde kan niet meer of minder worden, liefde is de bron van ons bestaan, liefde is de bron van de bron, liefde is allesomvattend, er bestaat niets buiten liefde. Wij leven echter in het misverstand dat het stromen van liefde afhankelijk is van iemand anders die het mogelijk maakt dat in ons liefde stroomt.
In onze cultuur zijn we dus vergeten dat liefde onze ware natuur is en projecteren we dit gevoel op onze prins op het witte paard, onze tweelingziel of op “de liefde van ons leven”.
De “liefde van ons leven” brengt de belofte met zich mee dat zijn komst in ons leven de pijn die ons overlevingsmechanisme veroorzaakt oplost, het overlevingsmechanisme zelf oplost, hij er de oorzaak van is dat liefde kan stromen en de samensmelting met hem het bewustzijn van de eenheid herstelt. Oh ja, en passant, is hij ook nog degene die ervoor zorgt dat we veilig en beschermt zijn. We willen weer terug naar de gelukzaligheid die we zijn en als baby hebben ervaren. Hierbij vervangen we onze moeder door onze geliefde.
Dit is een belangrijke reden waarom wij allemaal op zoek zijn naar een liefdespartner. En dit is ook waarom vrijwel geen enkele relatie de aanvankelijke belofte van dit potentieel kan waarmaken en gevoelens van teleurstelling en eenzaamheid t.z.t. toch weer gaan opspelen.
Liefdesrelatie: delen van liefde
Houden wij onszelf dan zó voor de gek met ons verlangen naar een liefdesrelatie?
Nee, dat ook weer niet. Want het is de aard van onze ware natuur om bewustzijn / levenslust / liefde / overvloed met elkaar te delen en te vieren. Als we blij en gelukkig zijn willen we dit met iedereen delen en samen met elkaar beleven.
Moeiteloos, vrij, zonder voorwaarden en zonder afhankelijkheid. Als er toch patronen van behoeften en verwachtingen ontstaan neemt een ieder zijn of haar verantwoordelijkheid voor de pijn die ontstaat als er niet aan deze behoeften of verwachtingen wordt voldaan. Eigenlijk is het zo dat behoeften en verwachtingen ontstaan uit pijn en wij de ander er voor verantwoordelijk maken deze pijn voor ons op te lossen. Op onze voorwaarden.
Behoeften en verwachtingen ≠ liefde
Behoeften en verwachtingen ontstaan namelijk daar, waar liefde niet aanwezig is. Liefde is onze ware natuur. Hoe kan een ander onze leegte opvullen en onze angst doen oplossen? Dat kan een ander niet. Hij/zij kan ons hoogstens afleiding bieden van dit gevoel. We maken de ander daar zelfs verantwoordelijk voor. De emotionele afhankelijkheid, onderlinge verstrikkingen in verwachtingen en behoeften zijn geboren, de liefde verdwijnt verder naar de achtergrond.
De pijn van onvervulde behoefte en verwachtingen verdwijnt dus niet door tegemoet te komen aan behoeften en verwachtingen, wat in werkelijkheid op niets anders neerkomt dan dat onze aandacht van de pijn wordt afgeleid. De pijn van onvervulde behoeften en verwachtingen verdwijnt pas als de behoeften en verwachtingen zelf verdwijnen door onze aandacht te vestigen op de liefde die wij zijn en de liefde die zich door ons heen leeft en manifesteert.
Pijn is vraag om liefdevolle aandacht
De pijn is een signaal van ons bewustzijn aan zichzelf dat we vergeten zijn liefdevolle aandacht te geven aan ons zelf (aan dat wat we zijn). We geven liefdevolle aandacht aan onszelf door elke emotie en/of fysieke sensatie volledige aandacht te geven, zonder erover te oordelen, zonder er een verhaal aan vast te hangen over de oorzaak van de emotie en zonder een oplossing te bedenken voor het wegkrijgen van de emotie.
We geven liefdevolle aandacht aan onszelf wanneer we onze aandacht houden bij dát wat er te voelen valt.
Voelen = verbinden = aarden/gronden = levensvreugde = liefde.
De pijn van een onvervulde behoefte of verlangen is dus een signaal van ons bewustzijn waarvoor we alleen zelf de verantwoordelijkheid kunnen nemen door er liefdevolle aandacht aan te schenken. De ander vragen om ons te helpen ons af te leiden van onze pijn is vragen om een daad van liefdeloosheid van de ander jegens jou. Liefdeloos naar onze eigen waarheid, liefdeloos naar ons eigen bewustzijn, en daarmee ook liefdeloos naar de ander, omdat we allemaal ondeelbaar bewustzijn zijn.